Khi trẻ em là những “công dân bé nhỏ” đầy tiềm năng
Ngày nay, giáo dục mầm non không còn đơn thuần là giữ trẻ, dạy chữ hay tổ chức trò chơi. Đó là giai đoạn vàng để khơi mở sự tự lập, sáng tạo, cảm xúc và nền tảng nhân cách.
Một trong những triết lý giáo dục được nhiều chuyên gia và trường học trên thế giới đánh giá cao chính là phương pháp Reggio Emilia – xuất phát từ Ý, nhưng ngày càng phổ biến tại Việt Nam.
Tại Wisdomland, Reggio không chỉ là một cái tên, mà là triết lý xuyên suốt mọi hoạt động học tập – chơi – sinh hoạt – tương tác với trẻ.
1. Phương pháp Reggio Emilia là gì?
Phương pháp Reggio Emilia ra đời sau Thế chiến II tại thị trấn Reggio Emilia (Ý), bởi nhà giáo dục Loris Malaguzzi và các phụ huynh địa phương. Họ tin rằng:
“Mỗi đứa trẻ sinh ra đều giàu tiềm năng, sở hữu 100 ngôn ngữ để thể hiện bản thân, không chỉ qua lời nói, mà qua hội họa, âm nhạc, vận động, cảm xúc…”
Các nguyên lý cốt lõi:
- Trẻ là trung tâm của quá trình học tập, không bị áp đặt
- Giáo viên là người đồng hành, quan sát, gợi mở, không giảng dạy kiểu truyền thống
- Không gian học là người thầy thứ ba – khuyến khích sáng tạo và khám phá
- Dự án học tập mở, khơi gợi từ sự tò mò thật sự của trẻ
2. Khác biệt lớn với các phương pháp truyền thống
Tiêu chí | Giáo dục truyền thống | Reggio Emilia |
Vai trò trẻ | Thụ động, nghe lời | Chủ động, được chọn lựa |
Cách học | Làm theo chỉ dẫn | Học qua trải nghiệm thật |
Giáo viên | Dạy – kiểm tra – chấm điểm | Quan sát – đặt câu hỏi – cùng làm |
Không gian lớp | Bàn ghế cố định, đơn điệu | Mở – linh hoạt – có chất liệu thiên nhiên |
Sản phẩm học | Giống nhau, theo mẫu | Khác biệt, mang dấu ấn cá nhân |
Điểm mấu chốt của Reggio không phải ở “cái dạy”, mà ở cách tạo môi trường cho trẻ tự học – tự cảm – tự sáng tạo.

3. Tại sao Reggio Emilia ngày càng được ưa chuộng tại Việt Nam?
Trong vài năm gần đây, hàng loạt trường mầm non quốc tế và song ngữ tại TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng… đã đưa Reggio vào chương trình giảng dạy. Vì sao?
📌 Vì nó tôn trọng sự khác biệt cá nhân
Trẻ Việt Nam có cá tính rất phong phú. Một số bé thích vận động, số khác thích ngồi vẽ, có bé nói nhiều – có bé im lặng. Reggio không bắt mọi trẻ phải giống nhau, mà tạo điều kiện để từng bé thể hiện đúng “ngôn ngữ” của mình.
📌 Vì nó giảm áp lực, tăng cảm xúc tích cực
Thay vì yêu cầu trẻ phải “làm đúng – làm nhanh”, Reggio tập trung vào việc:
- Gợi ý, không ép buộc
- Khen ngợi nỗ lực, không so sánh
- Tạo không gian ấm áp, nhiều ánh sáng, cây xanh
Điều này rất quan trọng với trẻ Việt trong môi trường đô thị áp lực, ít thời gian bên cha mẹ.
📌 Vì nó phát triển đồng đều “thân – tâm – tuệ”
Phụ huynh Việt ngày càng quan tâm đến việc nuôi dưỡng cảm xúc, trí tuệ và kỹ năng sống toàn diện, thay vì chỉ dạy kiến thức. Reggio là phương pháp lý tưởng cho mục tiêu đó.
4. Reggio Emilia tại Wisdomland – không phải lý thuyết, mà là thực hành hàng ngày
Tại Wisdomland International Preschool, chúng tôi áp dụng triết lý Reggio Emilia một cách thực tế và gần gũi:
🔍 Môi trường học:
- Phòng học mở – linh hoạt – ánh sáng tự nhiên
- Chất liệu thân thiện như gỗ, vải, đất sét, giấy tái chế
- Có góc sáng tạo nghệ thuật, góc đọc sách, góc trồng cây…

👩🏫 Vai trò giáo viên:
- Không ngồi bàn giảng bài, mà ngồi cùng trẻ, trò chuyện, đặt câu hỏi mở
- Ghi chép lại tiến trình phát triển từng bé, không so sánh với bạn khác
- Tôn trọng cảm xúc trẻ – lắng nghe kể cả những điều “nhỏ xíu”
📚 Hoạt động học theo dự án:
- Trẻ chọn đề tài mình thích: như “côn trùng quanh sân trường”, “vì sao có mưa?”, “cách làm bánh từ bột gạo”
- Cùng nhau vẽ – gấp – làm thí nghiệm – kể chuyện – dựng mô hình
- Không có “đáp án đúng”, mà là hành trình khám phá mở rộng tư duy
✨ Ghi nhận cá nhân:
- Mỗi bé có “portfolio học tập riêng”, gồm ảnh, tranh vẽ, ghi chú của giáo viên – như một “bản đồ trưởng thành”
- Thay vì “chấm điểm”, giáo viên sẽ chia sẻ tiến bộ với phụ huynh qua góc nhìn tích cực
- Câu chuyện thật: Khi một bạn rụt rè tìm thấy “ngôn ngữ thứ 100”
Bé Linh (3 tuổi), ngày đầu đến lớp tại Wisdomland, gần như không nói, không chơi với bạn. Cô chỉ ngồi ở góc lớp, vẽ những nét nguệch ngoạc lên giấy.
Nhưng qua vài tuần, giáo viên bắt đầu để ý: mỗi khi có hoạt động nghệ thuật, Linh vẽ rất tập trung và sáng tạo. Thay vì ép cô tham gia các trò chơi tập thể, lớp học Reggio tạo điều kiện để Linh thể hiện qua tranh. Sau 2 tháng, Linh bắt đầu:
- Vẽ tặng bạn sinh nhật
- Chia sẻ về tranh của mình với cô
- Tự tin hơn trong giờ thảo luận nhóm
Đó chính là điều kỳ diệu mà Reggio mang lại: tôn trọng nhịp phát triển riêng, thay vì buộc trẻ chạy theo khuôn mẫu.
6. Phụ huynh nói gì về lớp học Reggio tại Wisdomland?
“Lúc đầu tôi hơi ngờ ngợ vì chưa hiểu Reggio là gì. Nhưng giờ tôi thật sự ấn tượng. Con tôi nói được những câu rất ‘già dặn’ như: Mẹ ơi, hôm nay con phát hiện cây đậu có 3 lá – nhưng con thích nó vì nó hơi khác bạn kia có 2 lá. Tôi cảm thấy con đang học cách quan sát và yêu cuộc sống nhiều hơn.”
— Chị Mai, phụ huynh bé Moon, cơ sở Bình Thạnh
7. Reggio không phải điều xa xỉ – đó là cách giáo dục tôn trọng con người
Một số người nghĩ Reggio “phức tạp”, “chỉ dành cho trường quốc tế đắt đỏ”, nhưng thực tế:
- Reggio không phụ thuộc vào chi phí, mà vào cách tổ chức lớp học
- Giá trị lớn nhất là thay đổi tư duy giáo dục từ sớm: nhìn trẻ như một người đồng hành, không phải “đối tượng cần uốn nắn”
Tại Wisdomland, chúng tôi tự hào mang triết lý đó vào môi trường học đường của trẻ Việt – một cách gần gũi, thiết thực, hiệu quả.
Kết luận
Reggio Emilia không phải một mô hình giáo dục “thời thượng”, mà là triết lý sâu sắc về sự tôn trọng, tin tưởng và trao quyền cho trẻ nhỏ. Với sự đồng hành của gia đình và môi trường giáo dục phù hợp, mỗi đứa trẻ đều có thể phát huy tối đa tiềm năng riêng – theo cách của chính mình.